Poprawne przygotowanie gleby zapewnia sadzonym roślinom dobre warunki wzrostu i sprzyja wczesnemu wejściu w okres owocowania oraz uzyskiwaniu wysokich i dobrej jakości plonów.
Uprawa drzew, krzewów owocowych i plantacji jagodowych na tym samym polu, trwa – w zależności od gatunku – od kilku do kilkudziesięciu lat. Gleba dla tych upraw jest podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę i niezbędne składniki pokarmowe: makro i mikroelementy. Błędy popełnione podczas przygotowania stanowiska pod nasadzenie tych upraw są trudne do usunięcia, wymagają dodatkowych nakładów i zawsze mają niekorzystny wpływ na wzrost i plonowanie upraw, zwłaszcza w pierwszych latach po posadzeniu.
Przygotowując glebę pod nowe nasadzenia sadownicze należy uwzględnić specyfikę przygotowywanego stanowiska oraz zróżnicowane wymagania poszczególnych gatunków drzew, krzewów owocowych i plantacji jagodowych, w tym wymagania wynikające między innymi z głębokości ich systemu korzeniowego.
Przygotowanie gleby pod nowe nasadzenia sprowadza się do kilku
następujących działań:
- Odchwaszczenie pola,
- Wzbogacenie gleby w substancję organiczną i poprawa jej struktury;
- Regulacja odczynu gleby;
- Doprowadzenie do odpowiedniego dla danej uprawy, poziomu składników pokarmowych zwłaszcza w tych warstwach gleby, w których rozwijał się będzie system korzeniowy.
Regulacja odczynu gleby
Większość składników pokarmowych wykazuje najwyższą przyswajalność przy odczynie lekko kwaśnym.
Jabłonie, grusze, większość krzewów i truskawki dobrze rosną i owocują na glebach o pH 5,6-6,7.
Drzewa pestkowe (śliwy, wiśnie, czereśnie, morele i brzoskwinie) oraz winorośli dobrze rosną również na glebach o odczynie zbliżonym do obojętnego – pH 6,8-7,0. Wyjątek w zakresie tych wymagań (konieczne gleby o pH maksymalnie do 4,5-5,0) mają: żurawina i krzewy borówki wysokiej, której plantacje w rejonie działania naszej Stacji są coraz częstsze.
Doprowadzenie odczynu do poprawnego, wymaga badania pH gleby i jej zwięzłości oraz ustalenia zalecanej dawki wapna lub – jak w przypadku upraw kwasolubnych – czynnika zakwaszającego, które powinny być zastosowane ze znacznym (0,5-1 roku) wyprzedzeniem w stosunku do terminu planowanego nasadzenia.
Wzbogacanie gleby w substancję organiczną i w składniki pokarmowe
Wszystkie rośliny sadownicze wymagają gleb żyznych, o dużej zawartości próchnicy i składników pokarmowych. Poza borówką wysoką, wszystkie one korzystnie reagują na nawożenie obornikiem czy kompostem lub dobrze jest jeśli poprzedzone są uprawą i następnie przyoraniem nawozów zielonych, w tym zwłaszcza roślin z grupy bobowatych (łubin, wyka, peluszka).
Niezależnie od substancji organicznej należy zastosować nawożenie mineralne: fosforem, potasem i magnezem oraz dość często mikroelementami, których dawki zależą od stanu zasobności gleby. Składniki te, ze względu na powolne przemieszczanie się w głąb gleby, należy umieścić w głębszych jej warstwach, w zasięgu korzeni włośnikowych. Jest to możliwe tylko podczas przygotowywania stanowiska pod nasadzenie.
Planując wysokość dawek nawozów należy wziąć pod uwagę zasobność gleby, a dla fosforu i potasu dodatkowo uwzględnić, że stosuje się je na zapas, który przy potasie powinien zabezpieczyć potrzeby roślin na około 3 lata, a przy fosforze na wiele lat.
Poprawne ustalenie dawek wapna lub czynnika zakwaszającego, niezbędnych do zastosowania rodzajów i ilości nawozów oraz potrzeby poprawy zasobności próchnicy w glebie, wymaga badań laboratoryjnych reprezentatywnych próbek z warstwy ornej, a dla drzew i krzewów z warstwy podornej (przeważnie z 21- 40 cm) oraz – dla głęboko korzeniących się drzew - z warstwy 41 – 60 cm.
Szczegółowe instrukcje pobierania oraz karty informacyjne (niezbędne w przypadku oczekiwania ze Stacji zaleceń nawozowych) można uzyskać u naszych specjalistów terenowych, do których można przekazać pobrane próbki lub zlecić ich pobranie. Z nimi można też ustalić zakres koniecznych badań i ich cenę.